Logopeda to specjalista zajmujący się diagnozowaniem, stymulacją rozwoju mowy, profilaktyką oraz terapią zaburzeń mowy.
Terapią logopedyczną w naszym przedszkolu zajmuje się mgr Aneta Drela
Rozwój mowy jest jedną z ważniejszych umiejętności, jaką zdobywa dziecko. Trwa on przez wiele lat i przebiega w indywidualnym rytmie. Dziecko, które idzie do pierwszej klasy powinno wymawiać wszystkie głoski prawidłowo, mieć bogate słownictwo dotyczące jego życia, otoczenia, umieć budować poprawne pod względem gramatycznymi logicznym zdania.
Prawidłowa wymowa ma duże znaczenie dla powodzenia w nauce czytania i pisania. Bez względu na przyczynę wystąpienia zaburzeń mowy (wad wymowy) należy podjąć jak najwcześniej działania terapeutyczne. Serdecznie zapraszam do współpracy, ponieważ skuteczność i powodzenie terapii zależy w dużej mierze od Was Rodziców.
Najczęstrzymi zaburzeniami mowy są:
- seplenienie- nieprawidłowa wymowa głosek ( sz, ż, cz, dż, s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź)
- mowa bezdźwięczna
- nieprawidłowa wymowa głosek (k, g)
- rotacyzm- nieprawidłowa wymowa głoski (r)
- mowa niewyraźna, bełkotliwa
- jąkanie – niepłynność mowy
- nieprawidłowa emisja głosu
Przyczynami zaburzeń rozwoju mowy mogą być między innymi:
- nieprawidłowe oddychanie, połykanie
- wada słuchu
- mikrouszkodzenie mózgu
- naśladowanie złych wzorców
- nadmiar telewizji, komputera
- choroby laryngologiczne
- zmiany anatomiczne narządów mowy np. Wady zgryzu, rozszczep itp. lub nieprawidłowe funkcjonowanie tych narządów
- atmosfera domowa dziecka
Skutkami nieprawidłowego oddychania może być:
- możliwość wystąpienia wad wymowy
- nieprawidłowa postawa ciała
- słabsza koncentracja uwagi
- większa męczliwość
- nieprawidłowa emisja głosu
Oddychanie jest czymś tak naturalnym i oczywistym, że rzadko zastanawiamy się nad jego znaczeniem. Jest ono czynnością fizjologiczną, niezbędną do życia, a także bardzo ważną dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania aparatu artykulacyjnego. Musimy mieć świadomość jak ważne jest kontrolowanie, tego w jaki sposób oddychają nasze dzieci. W sytuacjach, kiedy dziecko nie mówi (np. sen, zabawa, oglądanie telewizji) usta i szczęki dziecka powinny być zwarte, a powietrze powinno spokojnie wypływać przez jamę nosową. Powietrze przechodzące przez nos oczyszcza się i ogrzewa. Jeśli dzieci oddychają podczas snu i milczenia ustami, wówczas tworzą się u nich nieprawidłowe nawyki oddechowe a dodatkowo narażają się na częste infekcje dróg oddechowych.
Proponuję Państwu przeprowadzanie prostych ćwiczeń oddechowych, które będą okazją do wspólnej zabawy a jednocześnie do budowania nawyków prawidłowego oddychania.
Ćwiczenia oddechowe kształtują prawidłowy tor oddechowy ( brzuszno- przeponowy), dzięki któremu prawidłowo będzie rozwijał się aparat artykulacyjny, Ponadto umożliwiają one pogłębienie oddechu, wydłużenie fazy wdechowej i wydechowej, zwiększenie wydolności płuc oraz poprawę siły głosu. Ponadto sprzyjają one rozwijaniu zdolności koncentracji uwagi.
Ćwiczenia oddechowe należy wykonywać systematycznie, 1-2 razy dziennie, ok. 2-3 minuty. Między ćwiczeniami należy zachować krótką przerwę.
Ćwiczenia oddechowe rozpoczynamy od ćwiczeń, w czasie których dziecko powinno jedynie „bawić się” oddechem. Należy pamiętać, że każdy maluch ma własny indywidualny rytm oddechu, inną pojemność płuc. Ćwiczenia te dziecko wykonuje zgodnie ze swoimi możliwościami.
Propozycje ćwiczeń usprawniających prawidłowy oddech
Zaczarowana wstążeczka
Na sam początek zabierz dziecko w świat magii. Wyobraźcie sobie „zaczarowaną wstążeczkę”, która sznuruje dziecku usta. Sprawdź, czy dziecko jest w stanie oddychać przez nos i jak długo potrafi to robić.
Śmiechy i śmieszki
Zaproś dziecko w świat teatru, powiedz mu, że jest aktorem i zaproponuj naśladowanie na jednym wydechu śmiechu różnych osób np. dziewczynki: hi, hi, hi, chłopca: ha, ha, ha, staruszki: he, he, he, mężczyzny: ho, ho, ho.
Pamiętaj! powietrze wciągamy nosem, a wypuszczamy ustami.
Tor z klocków
Z klocków dostępnych w domu zbuduj razem z dzieckiem tor i dmuchająć przeprowadź przez ten tor piłeczkę pingpongową, kulkę z waty lub mały plastikowy samochodzik.
Do zabawy można wprowadzić element rywalizacji – zbudować z klocków bramki i dmuchając na piłeczkę pingpongową strzelać gole.
Pamiętaj! Powietrze wciągamy nosem, a wypuszczamy ustami.
Fruwający papierek
Przyklej dziecku na czubek nosa wąski papierek (najlepiej papierek samoprzylepny) o długości około 5 cm i powiedz, by dmuchało w niego (pfff…). Papierek powinien się unosić. Dziecko może również dmuchać na swoją grzywkę (jeśli ją ma).
Pamiętaj! Powietrze wciągamy nosem, a wypuszczamy ustami.
Mały Picasso
Przygotuj kartkę z bloku technicznego, słomki, tusz lub rzadkie farby akwarelowe, pędzelek, kubek z wodą, chusteczki higieniczne (na wypadek zabrudzenia). Kartkę do malowania najlepiej położyć na stole.
Malujemy tuszem (lub farbą) plamę na papierze. Dajemy dziecku słomkę, następnie polecamy nabrać powietrza przez nos, wypuścić przez słomkę, kierując jej końcówkę na namalowaną plamę. Dziecko rozdmuchując tusz (lub farbę) na boki tworzy ciekawy obrazek.
Należy zwrócić uwagę, aby dziecko trzymało słomkę ustami, a nie zębami!
Chuchnij, dmuchnij…
- dmuchanie baniek mydlanych (dmuchamy na zmianę: długo-krótko-jak najdłużej, która bańka utrzyma się najdłużej w powietrzu)
- dmuchanie na chorągiewki i wiatraczki
- dmuchanie na papierowe łódki pływające w misce z wodą
- dmuchanie na piórko
- dmuchanie przez słomkę (np. do szklanki z wodą – bulgotki )
- chuchanie na zmarznięte ręce
- dmuchanie na ciepłą zupę, herbatę
Huśtanie misia
Tę zabawę wykonujemy w pozycji leżącej. Bierzemy ulubioną maskotkę dziecka lub proponujemy, by dziecko samo sobie jakąś wybrało. Przykładowego misia kładziemy na jego brzuchu na którym dziecko kładzie też prawą dłoń, a lewa dłoń leży na klatce piersiowej. Przy wdechu – powietrze nabieramy nosem – miś huśta się do góry (przepona powinna się wyraźnie uwypuklić), lewa ręka leży nieruchomo, natomiast prawa unosi się w górę wraz z misiem. Przy wydechu – powietrze wypuszczamy ustami – miś zjeżdża w dół, brzuch opada, a lewa ręka leży nieruchomo. Aby zabawka nie spadła, oddech musi być wolny i równy.
Ćwiczenia oddechowe łączone z ruchami rąk
Wykonać wdech z jednoczesnym szybkim wzniesieniem rąk do boku, a wydech z powolnym przesuwaniem rąk do przodu, aż do zupełnego ich skrzyżowania.
Ćwiczenie oddechowe łączone z ruchami tułowia
Wykonać szybki wdech skręcając jednocześnie tułów w bok; w czasie powolnego wydechu następuje powrót do normalnej postawy.
Zabawy fonacyjne
Wymawiamy samogłoski, spółgłoski lub wierszyki na jednym wydechu podczas zabaw.
- „Śpij laleczko”- kilkakrotne powtarzanie tej samej głoski: usypianie lalki: „aaa”, płacz lalki: „uuu”, zdziwiony pajacyk: „ooo”, koziołek śpiewa lalce swoją kołysankę: „eee”, myszka chce uciszyć lalę: „iii”, małpka martwi się płaczem lalki: „yyy”.
- naśladowanie głosu węża „ssssss” szumu drzew „szszsz”, odkurzacza „żżżż”, jazdy samochodu „brrum”, pociągu „fufufu” , warczenia psa „wrrrr”.
- wyliczanie na jednym wydechu jak największej ilości wron:
„Jedna wrona bez ogona
druga wrona bez ogona
trzecia wrona bez ogona
(...)
a ta jedenasta, wrona ogoniasta.”
Do ćwiczeń oddechowych w domu można również wykorzystać kaszę, ryż, groch, skrawki papieru, rozsypując je na stole, a następnie rozdmuchując delikatnie polecamy dziecku ułożyć jakiś wzorek. Można również razem z dzieckiem chuchać na lusterko i obserwować jak pokrywa się parą, chuchać na własną rączkę i pytać dziecko czy czuje ciepło swojego oddechu.
Uwaga:
Dziecko nie powinno przystępować do ćwiczeń oddechowych, przy nieżytach górnych dróg oddechowych oraz osłabieniu po przebytej chorobie. W takich przypadkach ćwiczenia te mogą spowodować napady kaszlu, zawroty głowy, a nawet zasłabnięcia.
Drodzy rodzice i dzieci
Życzę Wam udanej zabawy!